بروسلوز (بیماری تب مالت در حیوانات به این اسم شناخته میشود)

گونه‌های بروسلا

مهمترین گونه بروسلا در نشخوارکنندگان کوچک بروسلا ملیتنسیس است. گوسقند و بز نسبت به این بروسلا بسیار حساس هستند. گاوها نیز ممکن است به این بروسلا مبتلا شوند.

بروسلا آبورتوس و بروسلا اوویس هم می‌توانند در گوسفند ایجاد سقط نمایند. بروسلوز بیماری زئونوز است و موجب بروز تب راجعه و عوارض آن در انسان می‌شود.

راه های انتقال بیماری در دام‌ها

1- به دنیا آمدن از مادر آلوده به میکروب و خوردن شیر از مادر آلوده به میکروب

2- چرا در مراتع آلوده و یا خوردن علوفه آلوده به میکروب

3- تماس با بافت‌ها و مایعات دام آلوده (شیر، ترشحات زایمانی، جنین سقط شده، خون، ادرار، مدفوع حیوان آلوده)

4- استفاده از منبع آب مشترک یا دام‌های آلوده

5- از طریق تنقس و استنشاق میکروب‌های معلق در هوای آغل‌های آلوده

6- جفت گیری دام‌ها

نکته

۱- دام‌هایی نظیر گوسفند، بز، گاو، شتر، الاغ، سگ می‌تواند از طریق راه‌های انتقال این بیماری که در بالا ذکر شد، به بیماری مبتلا می‌شوند و عامل انتشار بیماری خواهد شد.

2- ورود دام آلوده به دامداری سرآغاز آلودگی‌های بعدی خواهد بود

علائم بیماری بروسلوز (تب مالت) در دام‌ها:

1- سقط جنین (توجه داشته باشید که سقط جنین معمولا در سال اول ابتلا دام اتفاق می‌افتد و سالهای بعد، زایمان‌های دام طبیعی خواهد بود ولی این نشانه سلامت دام نیست و معمولا دام برای همیشه آلوده میماند.)

2- بدنیا آمدن نوزادان ضعیف و ناتوان 

3- کم شدن شیر دام‌ها

4- جفت ماندگی (خارج نشدن جفت بعد از زایمان دام)

5- گاها تورم مفاصل دام‌ها

6- تورم بیضه در دام‌های نر

7- گاها عقیم شدن دام‌های نر

نکته مهم:معمولا نمیتوان از روی ظاهر حیوانات به بیماری بروسلوز در آن‌ها پی برد

تشخیص

جداسازی بروسلا در محیط کشت از بافت‌های جنینی انجام می‌شود.

روش PCR نیز حساسیت و ویژگی بالایی برای تشخیص دارد. 

تست سرولوژی رزبنگال نیز جهت تشخیص سریع بروسلوز قابل انجام می‌باشد.

درمان بروسلوز (تب مالت) در دام

در مورد حیوانات درمان موثر نمیباشد زیرا تا آخر عمر آلوده باقی مانده و بیماری را به سایر دام‌ها منتقل میکنند. بنابر این تنها راه حل موجود جداسازی و کشتار آنها می‌باشد که توسط دامپزشکی تحت عنوان کشت و کشتار انجام می‌شود. البته ضدعفونی دامداری نیز توصیه می‌شود.

دام‌ها در خصوص بروسلوز (تب ماات) درمان نمی‌شوند چون:

-باعث ایجاد مقاومت دارویی برای انسان می‌شوند

-اثر بخشی کم درمان در دام‌ها و اقتصادی نبودن آن 

  لذا پس از شناسایی دام آلوده از گله جدا و کشتار می‌گردنند. در صورت بیمه بودن دام‌ها غرامتدام‌های آلوده توسط دامپزشکی پرداخت می‌گردد.

راه‌های پیشگیری از بروسلوز در دام‌ها

1- قبل از وارد کردن دام‌های تازه خریداری شده به گله، برای دریافت مجوز بهداشتی با ادارات دامپزشکی مشورت کنید تا از انتقال بیماری‌ها پیشگیری شود. و از وارد کردن دام‌های بدون سابقه واکسیناسیون به محل نگهداری سایر دام‌ها خودداری شود.

2- خرید و فروش دام با مجوز سازمان دامپزشکی و خودداری از جابجایی غیر مجاز دام

3- هماهنگی با دامپزشکی جهت واکسیناسیون رایگان دام‌ها

4- محیط اطراف دام‌های آلوده به علت دفع میکروب (ادرار و مدفوع) می‌تواند به شدت آلوده کننده باشد. تهویه و نور مناسب و نظافت روزانه محل نگهداری دام‌ها، گند زدایی دوره‌ای کف و دیوارها اقدامی بسیار مهم برای پیشگیری از بیماری است

5- بهسازی محل زندگی دام‌ها بطوری که قابل شست و شو و ضدعفونی کردن باشد.

6- هنگام بروز بیماری در گله، لازم است هرچه سریع‌تر دام‌های سالم از بیمار جدا شوند.

7- با گزارش سریع بیماری‌های دامی به شبکه‌های دامپزشکی، به سلامت دام و جلوگیری از شیوع بیماری‌ها کمک کنید.

8- از لاشه‌های جنین و جفت سقط شده که به شدت آلوده هستند و گوشت خام و بقایای حیوانات ذبح شده که احتمال آلودگی دارند. به هیچ عنوان برای تغذیه سگ‌ها استفاده نگردد. چرا که با این کار سگ نیز باعث انتشار عامل بیماری در محیط خواهد شد.

9-گزارش سقط دام‌ها به شبکه دامپزشکی یا خانه‌های بهداشت جهت بررسی دام‌ها

10- خونگیری و انجام آزمایش‌های لازم بر روی دام‌های مشکوک و هدایت دام‌های آلوده به کشتارگاه

11- برای حفظ سلامتی خود، خوانواده و جامعه، دام ثربانی را تحت نظارت ماموران دامپزشکی ذبح کنید.

12- تمیز کردن محیط از ترشحات رحمی، جنینی و جفت دام‌های سقط شده و دفن بهداشتی آنها در عمق 2 متری زمین

13- جلوگیری از چرای دامها در مراتعی که قبلا توسط گله‌های آلوده و دارای سابقه سقط جنین مورد استفاده قرار گرفته است.

14- ساختن محل قرنطینه برای دامهای آبستن تازه خریداری شده تا بعد زایمان

15- مبارزه با جوندگان و حشرات در محل نگهداری دامها و ضدعفونی کردن محل زایمان دام ضروری میباشد.